Nan giải kiểm soát chất lượng dược liệu

Dược liệu không cỗi nguồn, bị chiết hoạt chất đến mức chỉ còn là nôn thốc nôn tháog sản hoặc trộn lẫn sản phẩm kẹm chất lượng với dược chất có xuất xứ nhưng vẫn tnhúng thầu do giá rẻ… đó là thực trạng chất lượng dược chất tại nhiều bệnh viện bây chừ.
Trộn lẫn tân dược để “lên đời” chất lượng
Ông Nguyễn Đăng Lâm, Phó Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương, cho hiểu rõ: Năm 2015, Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương pân hận hợp với Cục Quản lý Y dược cổ truyền thăm khám, khảo sát các dược chất (DL) nghi ngờ về chất lượng tại các bệnh viện đông y và các tổ chức nhập cảng DL trên bựàn quốc. Qua đó, đã lấy 109 mẫu DL để kiểm nghiệm. Kết quả, có đến 56 mẫu không đạt chất lượng, trong đó 24 mẫu là DL lầm lẫn, giả mạo.

(Hình minh họa)
Không chỉ phát hiện thuốc không đạt yêu cầu chất lượng, bị chiết hoạt chất, trộn lẫn thuốc nhập lậu kẹm chất lượng…, các kết quả thăm khám khác của cơ quan vai trò còn báo động tình trạng trộn lẫn thuốc tân dược vào thuốc đông dược tại nhiều cơ sở y tế. Điển nghe đâu thuốc tân dược paracetamol được pha trong thuốc đông dược chữa trị cảm sốt; thuốc corticoid trộn trong thuốc đông dược trị khớp, hen, ăn uống kẹm; sidenafil được trộn trong đông dược có tác dụng bổ dương, tăng cường sinh lực dùng cho nam giới…

DL kẹm chất lượng tràn lan nhưng “hàng rào” chung cục là công tác đấu thầu, kiểm nghiệm thuốc tại các cơ sở y tế đang gặp nhiều khó khăn. Một cán bộ của BV Y học cổ truyền tỉnh giấc Nghệ An thừa nhận, do chỉ dựa vào kinh nghiệm chuyên môn hoặc dựa vào bộ ảnh màu về DL sưu tầm trên mạng là chính nên trong quá trình chọn lọc hoặc trong cung ứng có thể gây bị nhầm loài chiêu tậpt số dược chất.

Theo đánh giá của Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, ăn lận thương mại và hàng giả (Ban chỉ đạo 389 quốc gia) Trần Hùng, do hệ thống kiểm nghiệm DL chưa được đầu tư thích đáng nên khi mang mẫu đi thẩm định mất nhiều thời gian chờ kết quả để xử lý. Thậm chí, không xác định được cỗi nguồn DL là Bắc hay Nam.

Sở dĩ có tình trạng nêu trên là do nhu cầu sử dụng DL cao nhưng nguồn cung trong nước chưa thể đáp ứng. Theo thống kê của Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền, Bộ Y tế, từ tháng 3/2016 đến nay, DL có cỗi nguồn, xuất xứ rõ ràng được nhập cảng về Việt Nam chỉ vỏn vẹn hơn 1.400 tấn. Trong khi đó, hàng năm, nhu cầu sử dụng DL trong nước lên đến khoảng 60.000 – 80.000 tấn (nhập cảng cthảng hoặc hơn 80%).

“Hoạt động buôn lậu DL càng ngày càng diễn biến phức tạp, tập trung nhiều ở khu vực biên giới chi phía Bắc. Phương thức, mánh khoé của các đối tượng vi phạm cũng càng ngày càng tinh vi hơn. DL lậu cốt yếu được di chuyển qua lối mòn, sông suối biên giới, đặc biệt các đối tượng còn lợi dụng sơ hở trong các quy định của ngành đường sắt để di chuyển. Thậm chí, còn huy động các đối tượng quá khích gây rối, cướp hàng…”, ông Trần Hùng cho hiểu rõ.

Phần bự các đối tượng thường mua các loại nguyên liệu bán thành phẩm giá rẻ (chưa gọi là thuốc hay dược chất), không rõ chất lượng cỗi nguồn, bao suy bì, nhãn mác… Nhưng sau đó, lại tổ chức gia công, đóng gói, dán nhãn nhái thương hiệu nổi tiếng. Cuối cùng, các sản phẩm này được trộn với hàng thật hoặc đưa vào các cơ sở y tế ưng chuẩn đấu thầu giá rẻ, tương tác không nhỏ đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cần tiến triển dược chất trong nước

“Gần đây, Bộ Y tế đẩy mạnh việc kiểm soát chất lượng DL ưng chuẩn quy định phải có đầy đủ giấy má cỗi nguồn xuất xứ; nhưng nếu có thế mà khẳng định DL đạt chất lượng thì e rằng quá “ngây thơ”. Thực tế, việc kiểm soát chất lượng DL rất phức tạp, do nhiều DL chưa hiểu rõ chính xác tiêu chuẩn và có loại còn chưa hiểu rõ hoạt chất là gì”, TS Trần Văn Ơn, đại diện Công ty DKPharma, khẳng định.

Hiện nay, DL “nội” rất khó cạnh tranh con với DL nhập lậu giá rẻ tràn lan trên thị tuồng. Giá thành DL trồng trong nước đắt hơn 20% so với nhập cảng chính ngạch (có xuất xứ rõ ràng). Và nếu so với DL nhập lậu thì giá có thể chênh hơn 5 – 10 lần. Đó là lý do tại sao cùng chiêu tậpt DL mà giá tnhúng thầu vào các bệnh viện có thể chênh từ 6 – 10 lần.

Để kiểm soát tận gốc chất lượng dược chất, TS Trần Văn Ơn cho rằng, không có phương pháp nào khác là đẩy mạnh tiến triển DL trong nước trên cơ sở kiểm soát chặt chuỗi sinh sản theo các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế.

Thời gian qua, DKPharma đã tập trung xây dựng và khai triển các dự án tiến triển DL tại chiêu tậpt số địa phương. Lượng DL thu hoạch được đã đáp ứng nhu cầu sinh sản của tổ chức và cung ứng chiêu tậpt phần cho thị tuồng.

“Biết nhu cầu thị tuồng là rất bự, song DKPharma rất cẩn trọng khi tăng diện tích và sản lượng vì sợ bị rơi vào cuộc cạnh tranh con không cân sức với DL nhập lậu giá rẻ. Do đó, DL nào có hiệp đồng vững chắc thì tổ chức mới khai triển trồng trọt, cung ứng”, TS Trần Văn Ơn cho hiểu rõ.

Theo quan điểm của nhiều tổ chức, bác sĩ y tế, bây chừ, việc trồng trọt DL trong nước còn gặp khó do thiếu nguồn giống, cả về số lượng và chất lượng. Bởi vậy, cần nhanh chóng khai triển xây dựng hệ thống 5 vườn thuốc quốc gia theo quy hoạch. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng cần có những biện pháp để tạo môi tuồng cạnh tranh con công bằng hơn. Thay vì chỉ cộng thêm 2 điểm trong đấu thầu thuốc, cần có chính sách ưu tiên hơn đối với DL sinh sản trong nước đạt tiêu chuẩn GACP – WHO (tiêu chuẩn Thực hành hiệu quả trồng trọt và thu hái DL theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới)…

Ông Phùng Tuấn Dũng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Dược Trung ương Mediplantex, còn cho rằng: Khi nguồn cung trong nước đã đủ mạnh thì cần xem xét việt siết chặt quản lý chất lượng DL nhập cảng. Mặt khác, cũng cần có chế tài để ngăn chặn việc thu mua, xuất khẩu DL ra nước ngoài phạm pháp nhằm giữ nguồn tài nguyên quý thảng hoặc cho giang sơn.

Theo baotintuc.vn

Hãy bình luận đầu tiên

Để lại một phản hồi

Thư điện tử của bạn sẽ không được hiện thị công khai.


*